Covid – 19 (Koronavirüs) salgını tüm dünyaya yayılırken virüsün ekonomik yansımaları dünya ekonomisini olumsuz etkilemeye devam ediyor. Hükümetlerin virüsün yayılımını durdurmak adına aldığı önlemler dünya ticaretini neredeyse durma noktasına sürüklüyor. Euler Hermes’in yayınladığı yeni rapora göre Covid – 19 salgınının yayılımının hızlanmasıyla, küresel olarak bu süreçten etkilenmeyecek hiçbir sektörün olmayacağı tahmin ediliyor. Rapora göre ulaştırma, otomotiv, elektronik ve perakende sektörleri süreçten en çok etkilenen sektörler arasında bulunuyor.
Havayolu şirketlerinin yolcu gelirleri yüzde 40 düştü
Otomotiv sektörü var olan yapısal zayıflığı ile salgından oldukça zarar görüyor. 2019 yılında yüzde 4 küçülen otomotiv sektörünün, salgının ekonomik etkileriyle beraber 2020 yılında yüzde 10 küçülmesi bekleniyor. Bu küçülmeden otomotiv perakendecilerinin, toptan satıcıların ve tedarikçilerin olumsuz etkileneceği tahmin ediliyor. Şubat ayında yıllık satışlarda yüzde 80 düşüş yaşayan otomotiv sektörü krizin etkilerini derinden hissedecek. Covid – 19 salgınının çıkış noktası olan Wuhan, Çin’in araç üretiminin yüzde 10’unu temsil etmesinin yanı sıra yerel operatörlere parça veren ve dünyanın kalanına ihraç eden yüzlerce otomotiv parçası tedarikçisinin merkezi konumunda. Bu gelişmeler yılbaşından bu yana arzı ciddi bir şekilde etkiliyor.
Ülkelerin aldığı tecrit önlemleriyle havayolu şirketleri de ciddi zarar görmüş durumda. Şirketlerin kilometre başına yolcu gelirlerinde Aralık ayından bu yana yüzde 40 oranında düşüş yaşandığı gözlemleniyor. Bu da şirketlerin 2020 gelirlerinde en az 100 milyar dolarlık bir düşüşün gerçekleşeceği anlamına geliyor. Düşen hisse senedi fiyatları borçlu ve düşük maliyetli (low-cost) havayollarını da tehlikeye atıyor. Var olan zorlukları daha da derinleştiren bir etken de likidite şoku. Ulaştırma sektörü küresel hisse senedi endeksi, yüzde 15 gerilemiş durumda ve bu gerilemenin süreç boyunca devam edeceği tahmin ediliyor.
Elektronik ve gıda dışı perakende sektörlerinde riskler devam ediyor
Çin’deki montaj fabrikalarının uzun süre kapalı kalması, özellikle son tüketiciye yönelik elektronik cihazlarda yer alan gelişmiş bellek, bilgi işlem ve telekomünikasyon chip gibi elektronik bileşen üreticilerine verilen yeni siparişlerde ani düşüşe neden oldu. Bu durumda Güney Kore, Tayvan, Japonya ve Çinli üreticilerin en çok risk altında olan grup olduğu belirtiliyor. Çoğunlukla bölgesel müşterilere hitap eden, Avrupa ve ABD merkezli dökümhanelerin ve entegre oyuncuların Çin’in sınırlama önlemlerinin etkilerinden kurtulduğu tahmin ediliyor. Salgının yayılmasıyla, Avrupalı ve Amerikalı üreticilerin yerel sanayi üretimindeki düşüşlerden sert bir şekilde etkilenmesi, Çin’deki karantina önlemlerinin arz şokuyla etkilediği Asyalı üreticilerin ise azalacak talep ile mağdur olması bekleniyor.
Gıda dışı perakende sektöründe ise karantina önlemlerinin, satışları ciddi şekilde etkileyeceği ve hâlihazırda savunmasız olan şirketlerin kar marjlarını düşüreceği tahmin ediliyor. Sektörün ana segmentlerinin (elektronik, ev aletleri, tekstil) 2-3 ay yetecek stok seviyelerine sahip olması ise sistemsel tıkanmanın önüne geçiyor. Çin’de montaj fabrikalarının üretime ara vermesinden kaynaklanan popüler akıllı telefon ve video oyun konsollarının arz sıkıntısı nedeniyle satışlarda düşüş yaşanması olasılığı konusunda uyarılar da devam ediyor. Sektörün piyasa değerinin yüzde 12 azalması ise önemli bir risk olarak vurgulanıyor.
Enerji sektöründe ise petrol üreticileri hem talepteki düşüşten hem de fiyatların gerilemesinden dolayı oldukça olumsuz etkileniyor. Yenilenebilir enerji şirketleri ise tedarik zincirlerindeki aksaklıklar nedeniyle zorluklar yaşıyor.
Diğer yandan makine sektörü, zayıf ekonomik ortamın oluşturduğu kırılgan küresel görünüm ile birçok nihai pazarı zor durumda bırakıyor. Sektör, gelirlerinin yüzde 20-30’luk kısmını oluşturduğu için Çin’e bağımlı halde bulunuyor. İnşaat sektörü ise Çin başta olmak üzere Asya Pasifik bölgesi ile beraber potansiyel iflas riskleriyle karşı karşıya.
Sektör derecelendirmesinde rekor değişiklik
Euler Hermes, geçtiğimiz hafta 126 sektörün risk derecelendirme notunu düşürmüştü. Not indirimleri ile beraber küresel ekonomideki yavaşlığa dikkat çeken Euler Hermes, 26 ülkenin notunda da değişikliğe gitti. Euler Hermes’in risk derecelendirme değerlendirmesinden 52 not indirimi ile Batı Avrupa, 29 not indirimi ile Asya Pasifik, 24 not indirimi ile Orta ve Doğu Avrupa en çok etkilenen bölgeler oldu.