Su altının yeni kaşifi: Akıllı robot balık

Fırat Üniversitesinde (FÜ) öğretim elemanları, gerçek bir balığın sinir sistemi ve tuna balığını model alarak 3 boyutlu yazıcıyla 3 boyutlu hareket kabiliyetine sahip keşif, gözlem, araştırma ve askeri amaçlı kullanılabilecek "Robot Balık" üretti.

FÜ Teknoloji Fakültesi Mekatronik Mühendisliği Bölümündeki 7 öğretim elemanı, TUBİTAK projesi kapsamında biyomimetik akıllı robot balık geliştirdi. Tuna balığı model alınarak yapılan ve 3 boyutlu hareket kabiliyetine sahip olan robot balık, araştırma, gözlem, inceleme, keşif ve askeri amaçlı olarak kullanılabileceği bildirildi. Üzerinde bulunan sensörler sayesinde gerçek bir balık gibi engellerden sakınarak hareket edebilme özelliğine de sahip olan robot balık, aynı zamanda hız, ivme, konum, derinlik, sıcaklık gibi bilgileri de aktarabilecek.

Akıllı robot balığı TUBİTAK projesi kapsamında yaptıklarını belirten Ydr. Doç. Dr. Gonca Özmen Koca, “Yaklaşık 360 bin TL bir bütçemiz var. Çalışan olarak 7 tane öğretim elemanımız var. Bu çalışmada amacımız 3 boyutlu hareket kabiliyetine sahip, gerçek bir balığı tamamen model alarak bir tasarım yapmak ve bunu prototip olarak gerçekleştirmek. 3 boyutlu yazıcı kullanarak prototip gerçekleştirdik. Prototipimiz, bir ana gövde, 2 tane kuyruk ve bir tane de esnek kuyruktan oluşmakta. Bu çalışmanın amacı tamamen canlılardan esinlenerek elde edilmiş tasarımı (biyomimetik) robot bir balığa entegre etmektir” dedi.

"3 BOYUTLU HAREKET KABİLİYETİNE SAHİP"

Akıllı robot balığının farklı şekillerde değerlendirilebileceğini vurgulayan Koca, “Araştırma, gözlem, inceleme, keşif ve askeri amaçlı kullanılabilir. Ayrıca su altındaki tesislerin yine keşif gözlem amacıyla arızalarının tespiti amacı ile kullanılabilir. Çalışma amaç doğrultusunda gelecek vaat edecek bir duruma ulaşacak. Bu balık şu anda 3 boyutlu hareket kabiliyetine sahip. Sensörler vasıtasıyla hız, ivme ve konum gibi bilgilerini alabiliyoruz. 3 adet mesafe sensörü kullandık. Bununla engellerden sakınarak hareket edebiliyor. Bir adet derinlik sensörümüz ve sıcaklık sensörü var. Diğer sensörler içinde gerekli alt yapı mevcut. Çalışmalar yada karşı tarafın beklentisi doğrultusunda bunlar şekillenecektir. Bir üst akıl vasıtayla balığın yüzme modlarına karar veriliyor. Daha sonra gerçek bir balığın kuyruk hareketini model alan gerçek bir beyin sapı ile yapay sinir ağları modellemesi kullanıldı. Böylece kuyruğun ritmik hareketleri de gerçek bir balığa uygun şekilde robot balığa entegre edildi” diye konuştu.

Devamında başka projeler yapmayı planladıklarını aktaran Koca, “Bunlardan bir tanesi yer altının haritasının çıkarmak için görüntü işleme tabanlı çalışmalarımız olacak. Daha geniş alanları taramak için tek bir balığın performansını kullanmak yerine birden fazla sürü şeklinde hareket eden balıklar olacak. Her birinin farklı bir bölgeyi taramasını ve daha sonra bilgileri ana merkeze aktarmasını sağlayacak proje başvurularımız olacak” şeklinde konuştu.